به موجب ماده 1100 قانون مدنی، در صورتی كه مهرالمسمي (مهري كه زن و مرد در هنگام عقد ازدواج با تراضي تعيين ميكنند) مجهول باشد، ماليت نداشته باشد يا ملك غير باشد، در صورت اول و دوم زن مستحق مهرالمثل خواهد بود و در صورت سوم مستحق مثل يا قيمت آن خواهد بود، مگر اينكه صاحب مال اجازه و تنفيذ كند. اين ماده شامل دو بخش است
1- به موجب اين ماده اگر مهرالمسمي مجهول باشد يا ماليت نداشته باشد و مثل آن نيز معلوم نباشد، در اين صورت زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.
2- اگر مهر المسمي، مال غير باشد و صاحب مال آن را اجازه (تنفيذ) نكند در اين صورت زن مستحق مثل يا قيمت آن خواهد بود، چراكه تعيين مهر از مال ديگري يك معامله فضولي و غيرنافذ است كه مالك ميتواند آن را رد يا تنفيذ كند كه در صورت تنفيذ، مهر صحيح و در صورت رد، مهر باطل خواهد بود و زن ميتواند مثل يا قيمت آن را از مرد مطالبه كند.
ب) به موجب ماده 1087 قانون مدنی اگر در نكاح دايم مهر ذكر نشده يا عدم
مهر شرط شده باشد، نكاح صحيح است و طرفين ميتوانند بعد از عقد، مهر را به
تراضي معين كنند و اگر قبل از تراضي بر مهر معين، بين آنها نزديكي واقع
شود، زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود؛ با اين توضيح كه گاهي مقصود آن است كه
نكاح بدون مهرالمسمي باشد نه اينكه هيچگونه مهري در آن وجود نداشته باشد،
اينگونه شرط صحيح است و بعد از نزديكي زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.
) مورد ديگری كه زن مستحق مهرالمثل خواهد بود به موجب ماده1099قانون مدنی
است كه ميگويد: در صورت جهل زن به فساد نكاح و وقوع نزديكي، زن مستحق
مهرالمثل است؛ يعني اگر نكاح باطل باشد ولي زن از اين امر بياطلاع بوده و
آن را درست ميپنداشته چنانچه در اين مورد بين آنان نزديكي واقع شود، زن
استحقاق گرفتن مهرالمثل را دارد.
د) مورد بعدی كه زن را مستحق گرفتن مهرالمثل ميكند، مستند به ماده 1093 قانون مدنی هرگاه مهر در عقد ذكر نشده باشد و شوهر بعد از نزديكي با زن، وي را طلاق دهد، در اين صورت زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.
در صورت استحقاق زن به تعيين مهرالمثل، چه زماني را بايد در نظر گرفت، زمان عقد يا زمان نزديكي؟ جواب آن است كه تعيين ميزان مهرالمثل بايد به قيمت زمان نزديكی باشد و با توجه به ارزشهای آن زمان تعيين شود، چراكه در آن روز است كه مهرالمثل بر ذمه شوهر ثابت و واجب ميشود.
فقیه محقق، حجتالاسلام دکتر حشمدار (دام ظلّه)
سامانه پژوهشی فقهی و حقوقی
به آگاهی میرسد که شهروندان ایرانی داخل و خارج از کشور ـ اعم از عموم مردم، اندیشمندان، قضات، و وکلای گرامی ـ میتوانند پرسشهای فقهی و حقوقی خود را هر روز ساعت ۷ تا ۸ صبح بهصورت مستقیم و رایگان با حضرت استاد در میان گذارند.
شماره تماس مستقیم: ۰۹۱۲۱۹۰۰۵۰۰
حضرت استاد، به لطف الهی، آماده پاسخگویی به پرسشهای شما به چهار زبان فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسوی میباشند.
به موجب ماده 1100 قانون مدنی، در صورتی كه مهرالمسمي (مهري كه زن و مرد در هنگام عقد ازدواج با تراضي تعيين ميكنند) مجهول باشد، ماليت نداشته باشد يا ملك غير باشد، در صورت اول و دوم زن مستحق مهرالمثل خواهد بود و در صورت سوم مستحق مثل يا قيمت آن خواهد بود، مگر اينكه صاحب مال اجازه و تنفيذ كند. اين ماده شامل دو بخش است
1- به موجب اين ماده اگر مهرالمسمي مجهول باشد يا ماليت نداشته باشد و مثل آن نيز معلوم نباشد، در اين صورت زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.
2- اگر مهر المسمي، مال غير باشد و صاحب مال آن را اجازه (تنفيذ) نكند در اين صورت زن مستحق مثل يا قيمت آن خواهد بود، چراكه تعيين مهر از مال ديگري يك معامله فضولي و غيرنافذ است كه مالك ميتواند آن را رد يا تنفيذ كند كه در صورت تنفيذ، مهر صحيح و در صورت رد، مهر باطل خواهد بود و زن ميتواند مثل يا قيمت آن را از مرد مطالبه كند.
ب) به موجب ماده 1087 قانون مدنی اگر در نكاح دايم مهر ذكر نشده يا عدم
مهر شرط شده باشد، نكاح صحيح است و طرفين ميتوانند بعد از عقد، مهر را به
تراضي معين كنند و اگر قبل از تراضي بر مهر معين، بين آنها نزديكي واقع
شود، زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود؛ با اين توضيح كه گاهي مقصود آن است كه
نكاح بدون مهرالمسمي باشد نه اينكه هيچگونه مهري در آن وجود نداشته باشد،
اينگونه شرط صحيح است و بعد از نزديكي زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.
) مورد ديگری كه زن مستحق مهرالمثل خواهد بود به موجب ماده1099قانون مدنی
است كه ميگويد: در صورت جهل زن به فساد نكاح و وقوع نزديكي، زن مستحق
مهرالمثل است؛ يعني اگر نكاح باطل باشد ولي زن از اين امر بياطلاع بوده و
آن را درست ميپنداشته چنانچه در اين مورد بين آنان نزديكي واقع شود، زن
استحقاق گرفتن مهرالمثل را دارد.
د) مورد بعدی كه زن را مستحق گرفتن مهرالمثل ميكند، مستند به ماده 1093 قانون مدنی هرگاه مهر در عقد ذكر نشده باشد و شوهر بعد از نزديكي با زن، وي را طلاق دهد، در اين صورت زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.
در صورت استحقاق زن به تعيين مهرالمثل، چه زماني را بايد در نظر گرفت، زمان عقد يا زمان نزديكي؟ جواب آن است كه تعيين ميزان مهرالمثل بايد به قيمت زمان نزديكی باشد و با توجه به ارزشهای آن زمان تعيين شود، چراكه در آن روز است كه مهرالمثل بر ذمه شوهر ثابت و واجب ميشود.
فقیه محقق، حجتالاسلام دکتر حشمدار (دام ظلّه)
سامانه پژوهشی فقهی و حقوقی
به آگاهی میرسد که شهروندان ایرانی داخل و خارج از کشور ـ اعم از عموم مردم، اندیشمندان، قضات، و وکلای گرامی ـ میتوانند پرسشهای فقهی و حقوقی خود را هر روز ساعت ۷ تا ۸ صبح بهصورت مستقیم و رایگان با حضرت استاد در میان گذارند.
شماره تماس مستقیم: ۰۹۱۲۱۹۰۰۵۰۰
حضرت استاد، به لطف الهی، آماده پاسخگویی به پرسشهای شما به چهار زبان فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسوی میباشند.
سامانه مشاوره رایگان قضایی جمهوری اسلامی ایران حجت الاسلام و المسلمین دکتر حشمدار