سامانه مشاوره رایگان قضایی جمهوری اسلامی ایران حجت الاسلام و المسلمین دکتر حشمدار
Related Articles
سوال:
شروط لازم برای اثبات کلاهبرداری کدامند؟
پاسخ:
به منظور فهم ساده‌تر مفاهیم کیفری و حقوقی برای عموم تعریف ساده از جرم کلاهبرداری را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
جرم کلاهبرداری هنگامی رخ می‌دهد که شخصی با توسل به دروغ و یا استفاده از وسایل و یا ادعاهای دروغ فرد مالک را فریب دهد تا مال خود را با رضایت در اختیار او قرار دهد.
در مورد جرم کلاهبرداری نیز باورهای غلظی در میان مردم وجود دارد؛ به عنوان مثال بسیاری از افراد فکر می‌کنند که چک بی محل یا چک برگشتی باعث می‌شود صاحب چک از نظر قانون کلاهبردار شناخته شود.
در صورتی که چنین باوری غلط است؛ زیرا برای تشخیص کلاهبردار بودن یک شخص از سمت دادگاه وقوع ۳ شرط اساسی نیاز است.
شروط لازم برای جرم کلاهبرداری
- اولین شرط اثبات فریب دادن کلاهبردار با استفاده از ادعاهای دروغ و یا استفاده از وسایل و لوازم دروغین برای معرفی خود به عنوان یک شخص خاص (مثلا پزشک، مهندس ساختمان و یا کارمند دولت و…) است.
این مرحله یکی از سخت‌ترین مراحل اثبات کلاهبردار بودن شخص است چرا که اثبات حرف‌های دروغین بدون داشتن شاهد کار بسیار مشکلی است.
- شرط دوم فریب خوردن مال‌باخته یا مال‌باختگان است؛ یعنی برای اثبات جرم کلاهبرداری لازم است که افرادی قربانی دروغ‌های شخص کلاهبردار شده باشند و مال خود را با رضایت در اختیار او قرار داده باشند.
- سومین شرط نیز بردن مال توسط کلاهبردار است؛ یعنی شخص کلاهبردار پس از فریب افراد مال آن‌ها را در اختیار خود قرار دهد.
این سه شرط برای اتهام کلاهبرداری حتما باید موجود باشد و در دادگاه اثبات شود؛ اما تنها این شروط کافی نیستند؛ زیرا شرط سوم یعنی “بردن مال دیگری” خود مستلزم وجود و اثبات دو مورد زیر است:
- ضرر مالی قربانی مال‌باخته
- نفع بردن کلاهبردار از بردن مال دیگری
این دو شرط برای اثبات بردن مال دیگری یا مال غیرضروری است.
شرایط تحقق کلاهبرداری
جرم کلاهبرداری نیز مانند تمامی جرم‌های کیفری برای وقوع به شرایط مادی، معنوی و قانونی نیاز دارد؛ یعنی برای وقوع جرم کلاهبرداری باید هر سه این شرایط در کنار هم فراهم شود.
- شرط مادی
لازمه این شرط برای جرم کلاهبرداری انجام کاری از سوی شخص کلاهبردار است نه عدم انجام کار؛ به عنوان مثال شخصی در هنگام فروش خودرو خود معایب آن را به خریدار بازگو نمی‌کند و شخص خریدار پس از خریدن خودرو و استفاده از آن متضرر می‌شود.
در این صورت نمی‌توان فروشنده را کلاهبردار نامید؛ زیرا در این مثال نگفتن دلیل بر دروغ گفتن نیست؛ حتی اگر سوءنیت فروشنده در پی آن باشد.
اما اگر همین فرد خودرو خراب خود را با فریب و دروغ و سوءاستفاده از ناآگاهی فرد خریدار بفروشد و یا خود را فردی سرشناس معرفی کند و از موقعیت جعلی خود استفاده کند مرتکب جرم کلاهبرداری شده است.
برای تحقق شرط مادی نیز نیاز به اثبات موارد زیر است:
- وسایلی که کلاهبردار برای فریب مال‌باخته استفاده کرده تقلبی بوده باشد.
- مال‌باخته با وجود ناآگاهی از تقلبی بودن وسایل فریب کلاهبردار را خورده باشد.
- مال برده شده و تصرف شده توسط کلاهبردار متعلق به دیگری باشد.
- شرط قانونی
دو تبصره برای این قانون وجود دارد.
تبصره اول می‌گوید: اگر شرایطی به وجود آید که بتوان به مجرم تخفیف داد، دادگاه می‌تواند با در نظر داشتن ضوابط مربوط به تخفیف مجازات، مجرم را تنها به حداقل مجازات مقرر که همان حبس و محروم کردن ابدی از خدمات دولتی است، محکوم کند؛ اما در این موارد دادگاه اجازه تعلیق اجرای حکم را ندارد.
تبصره دوم این قانون راجع به شروع به جرم کلاهبرداری است و می‌گوید: اگر فردی قصد کلاهبرداری را داشته باشد با توجه به شرایط و پیشرفت او در ارتکاب جرم، دادگاه می‌تواند حداقل مجازات این جرم را برای او در نظر بگیرد؛ اما اگر کاری که انجام داده نیز جرم تلقی شود، فرد مرتکب، محکوم به مجازات اصلی آن جرم نیز خواهد شد.
قانون برای خدمه دولتی در این موارد سفت و سخت‌تر عمل کرده است؛ زیرا در تبصره ۲ این قانون آمده است که افراد دولتی علاوه بر مجازات جرم، بسته به پست و سمت خود در اداره‌های دولتی به محروم شدن ابدی از خدمت ( برای مدیرکل با بالاتر) و یا ۶ ماه تا ۳ سال محروم شدن از انجام خدمات دولتی محکوم خواهند شد.
- شرط معنوی
شرط معنوی یا روانی تحقق کلاهبرداری همان سوءنیت فرد کلاهبردار است.
اثبات سوء نیت نیز مانند تمام جرائم کیفری دو مرحله دارد که باید هر دو مرحله مورد تایید دادگاه قرار گیرد.
سوءنیت عام در واقع قصد عمد فرد کلاهبردار برای توسل به شیوه‌های متقلبانه و دروغگویی برای فریب مال‌باخته است.
سوءنیت خاص نیز به معنی داشتن قصد عمد فرد کلاهبردار از بردن مال دیگری است.
این مرحله در واقع مهم‌ترین مرحله اثبات هر جرم است که باید عمدی بودن قصد کلاهبردار برای ارتکاب جرم از طرف شاکی اثبات شود؛ در غیر این صورت دو شرط دیگر بی‌معنی خواهند بود.
به طور کلی برای اثبات و تحقق جرم کلاهبرداری مدارک و شرایط مختلفی لازم است؛ به همین دلیل نیز اثبات جرم کلاهبرداری یکی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین کارهای کیفری است.
از این رو بهتر است حتما قبل از مراجعه به دادگاه برای مطرح کردن شکایت با یک وکیل باتجربه در این باره مشورت کنید.
همچنین به اطلاع می رساند
کل فرم های قضایی با متن لازم در لینک ذیل موجود است
که شما می توانید رایگان دانلود کنید و در دادگاه استفاده نمایید
تنها کافیست که فرم مورد نظر خود را جستجو نمایید
در مورد دیه اعضای مختلف بدن بطور کامل و بصورت تشریحی در لینک ذیل موجود می باشد.
کلیه اطلاعات لازم در مورد دیه بصورت جزء به جزء توضیح داده شده است.
در مورد طلاق لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد عدم تمکین لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد ضرب و جرح لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد مهریه لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد نفقه لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد تصادف لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد دعاوی ملکی لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد چک لینک ذیل را مطالعه نمایید
و در مورد سامانه ثنا لینک ذیل را مطالعه فرمایید
سامانه ثنا روند پرونده شما را اعلام می نماید و شما می توانید از شکایت و موضوع شکایت و دستور قاضی مطلع شوید
در مورد دریافت خدمات قضایی از تلفن همراه لینک ذیل را مطالعه فرمایید
مانند فراموشی رمز ورود و غیره
در مورد شکایت از قضات لینک ذیل را مطالعه فرمایید
فقیه محقق، حجت‌الاسلام دکتر حشمدار (دام ظلّه)
سامانه پژوهشی فقهی و حقوقی
به آگاهی می‌رسد که شهروندان ایرانی داخل و خارج از کشور ـ اعم از عموم مردم، اندیشمندان، قضات، و وکلای گرامی ـ می‌توانند پرسش‌های فقهی و حقوقی خود را هر روز ساعت ۷ تا ۸ صبح به‌صورت مستقیم و رایگان با حضرت استاد در میان گذارند.
شماره تماس مستقیم: ۰۹۱۲۱۹۰۰۵۰۰
حضرت استاد، به لطف الهی، آماده پاسخ‌گویی به پرسش‌های شما به چهار زبان فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسوی می‌باشند.
سوال:
شروط لازم برای اثبات کلاهبرداری کدامند؟
پاسخ:
به منظور فهم ساده‌تر مفاهیم کیفری و حقوقی برای عموم تعریف ساده از جرم کلاهبرداری را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
جرم کلاهبرداری هنگامی رخ می‌دهد که شخصی با توسل به دروغ و یا استفاده از وسایل و یا ادعاهای دروغ فرد مالک را فریب دهد تا مال خود را با رضایت در اختیار او قرار دهد.
در مورد جرم کلاهبرداری نیز باورهای غلظی در میان مردم وجود دارد؛ به عنوان مثال بسیاری از افراد فکر می‌کنند که چک بی محل یا چک برگشتی باعث می‌شود صاحب چک از نظر قانون کلاهبردار شناخته شود.
در صورتی که چنین باوری غلط است؛ زیرا برای تشخیص کلاهبردار بودن یک شخص از سمت دادگاه وقوع ۳ شرط اساسی نیاز است.
شروط لازم برای جرم کلاهبرداری
- اولین شرط اثبات فریب دادن کلاهبردار با استفاده از ادعاهای دروغ و یا استفاده از وسایل و لوازم دروغین برای معرفی خود به عنوان یک شخص خاص (مثلا پزشک، مهندس ساختمان و یا کارمند دولت و…) است.
این مرحله یکی از سخت‌ترین مراحل اثبات کلاهبردار بودن شخص است چرا که اثبات حرف‌های دروغین بدون داشتن شاهد کار بسیار مشکلی است.
- شرط دوم فریب خوردن مال‌باخته یا مال‌باختگان است؛ یعنی برای اثبات جرم کلاهبرداری لازم است که افرادی قربانی دروغ‌های شخص کلاهبردار شده باشند و مال خود را با رضایت در اختیار او قرار داده باشند.
- سومین شرط نیز بردن مال توسط کلاهبردار است؛ یعنی شخص کلاهبردار پس از فریب افراد مال آن‌ها را در اختیار خود قرار دهد.
این سه شرط برای اتهام کلاهبرداری حتما باید موجود باشد و در دادگاه اثبات شود؛ اما تنها این شروط کافی نیستند؛ زیرا شرط سوم یعنی “بردن مال دیگری” خود مستلزم وجود و اثبات دو مورد زیر است:
- ضرر مالی قربانی مال‌باخته
- نفع بردن کلاهبردار از بردن مال دیگری
این دو شرط برای اثبات بردن مال دیگری یا مال غیرضروری است.
شرایط تحقق کلاهبرداری
جرم کلاهبرداری نیز مانند تمامی جرم‌های کیفری برای وقوع به شرایط مادی، معنوی و قانونی نیاز دارد؛ یعنی برای وقوع جرم کلاهبرداری باید هر سه این شرایط در کنار هم فراهم شود.
- شرط مادی
لازمه این شرط برای جرم کلاهبرداری انجام کاری از سوی شخص کلاهبردار است نه عدم انجام کار؛ به عنوان مثال شخصی در هنگام فروش خودرو خود معایب آن را به خریدار بازگو نمی‌کند و شخص خریدار پس از خریدن خودرو و استفاده از آن متضرر می‌شود.
در این صورت نمی‌توان فروشنده را کلاهبردار نامید؛ زیرا در این مثال نگفتن دلیل بر دروغ گفتن نیست؛ حتی اگر سوءنیت فروشنده در پی آن باشد.
اما اگر همین فرد خودرو خراب خود را با فریب و دروغ و سوءاستفاده از ناآگاهی فرد خریدار بفروشد و یا خود را فردی سرشناس معرفی کند و از موقعیت جعلی خود استفاده کند مرتکب جرم کلاهبرداری شده است.
برای تحقق شرط مادی نیز نیاز به اثبات موارد زیر است:
- وسایلی که کلاهبردار برای فریب مال‌باخته استفاده کرده تقلبی بوده باشد.
- مال‌باخته با وجود ناآگاهی از تقلبی بودن وسایل فریب کلاهبردار را خورده باشد.
- مال برده شده و تصرف شده توسط کلاهبردار متعلق به دیگری باشد.
- شرط قانونی
دو تبصره برای این قانون وجود دارد.
تبصره اول می‌گوید: اگر شرایطی به وجود آید که بتوان به مجرم تخفیف داد، دادگاه می‌تواند با در نظر داشتن ضوابط مربوط به تخفیف مجازات، مجرم را تنها به حداقل مجازات مقرر که همان حبس و محروم کردن ابدی از خدمات دولتی است، محکوم کند؛ اما در این موارد دادگاه اجازه تعلیق اجرای حکم را ندارد.
تبصره دوم این قانون راجع به شروع به جرم کلاهبرداری است و می‌گوید: اگر فردی قصد کلاهبرداری را داشته باشد با توجه به شرایط و پیشرفت او در ارتکاب جرم، دادگاه می‌تواند حداقل مجازات این جرم را برای او در نظر بگیرد؛ اما اگر کاری که انجام داده نیز جرم تلقی شود، فرد مرتکب، محکوم به مجازات اصلی آن جرم نیز خواهد شد.
قانون برای خدمه دولتی در این موارد سفت و سخت‌تر عمل کرده است؛ زیرا در تبصره ۲ این قانون آمده است که افراد دولتی علاوه بر مجازات جرم، بسته به پست و سمت خود در اداره‌های دولتی به محروم شدن ابدی از خدمت ( برای مدیرکل با بالاتر) و یا ۶ ماه تا ۳ سال محروم شدن از انجام خدمات دولتی محکوم خواهند شد.
- شرط معنوی
شرط معنوی یا روانی تحقق کلاهبرداری همان سوءنیت فرد کلاهبردار است.
اثبات سوء نیت نیز مانند تمام جرائم کیفری دو مرحله دارد که باید هر دو مرحله مورد تایید دادگاه قرار گیرد.
سوءنیت عام در واقع قصد عمد فرد کلاهبردار برای توسل به شیوه‌های متقلبانه و دروغگویی برای فریب مال‌باخته است.
سوءنیت خاص نیز به معنی داشتن قصد عمد فرد کلاهبردار از بردن مال دیگری است.
این مرحله در واقع مهم‌ترین مرحله اثبات هر جرم است که باید عمدی بودن قصد کلاهبردار برای ارتکاب جرم از طرف شاکی اثبات شود؛ در غیر این صورت دو شرط دیگر بی‌معنی خواهند بود.
به طور کلی برای اثبات و تحقق جرم کلاهبرداری مدارک و شرایط مختلفی لازم است؛ به همین دلیل نیز اثبات جرم کلاهبرداری یکی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین کارهای کیفری است.
از این رو بهتر است حتما قبل از مراجعه به دادگاه برای مطرح کردن شکایت با یک وکیل باتجربه در این باره مشورت کنید.
همچنین به اطلاع می رساند
کل فرم های قضایی با متن لازم در لینک ذیل موجود است
که شما می توانید رایگان دانلود کنید و در دادگاه استفاده نمایید
تنها کافیست که فرم مورد نظر خود را جستجو نمایید
در مورد دیه اعضای مختلف بدن بطور کامل و بصورت تشریحی در لینک ذیل موجود می باشد.
کلیه اطلاعات لازم در مورد دیه بصورت جزء به جزء توضیح داده شده است.
در مورد طلاق لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد عدم تمکین لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد ضرب و جرح لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد مهریه لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد نفقه لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد تصادف لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد دعاوی ملکی لینک ذیل را مطالعه فرمایید
در مورد چک لینک ذیل را مطالعه نمایید
و در مورد سامانه ثنا لینک ذیل را مطالعه فرمایید
سامانه ثنا روند پرونده شما را اعلام می نماید و شما می توانید از شکایت و موضوع شکایت و دستور قاضی مطلع شوید
در مورد دریافت خدمات قضایی از تلفن همراه لینک ذیل را مطالعه فرمایید
مانند فراموشی رمز ورود و غیره
در مورد شکایت از قضات لینک ذیل را مطالعه فرمایید
فقیه محقق، حجت‌الاسلام دکتر حشمدار (دام ظلّه)
سامانه پژوهشی فقهی و حقوقی
به آگاهی می‌رسد که شهروندان ایرانی داخل و خارج از کشور ـ اعم از عموم مردم، اندیشمندان، قضات، و وکلای گرامی ـ می‌توانند پرسش‌های فقهی و حقوقی خود را هر روز ساعت ۷ تا ۸ صبح به‌صورت مستقیم و رایگان با حضرت استاد در میان گذارند.
شماره تماس مستقیم: ۰۹۱۲۱۹۰۰۵۰۰
حضرت استاد، به لطف الهی، آماده پاسخ‌گویی به پرسش‌های شما به چهار زبان فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسوی می‌باشند.
